Jan Kiciński
DYNAMIKA WIRNIKÓW I ŁOŻYSK ŚLIZGOWYCH









CZĘŚĆ II. NARZĘDZIA BADAWCZE

ROZDZIAŁ 3
NARZĘDZIA BADAWCZE I ICH WERYFIKACJA

 ZESPÓŁ PROGRAMÓW KOMPUTEROWYCH MESWIR
 WERYFIKACJA W SKALI LABORATORYJNEJ
 WERYFIKACJA NA OBIEKTACH RZECZYWISTYCH

Przedstawimy w tym rozdziale zespół programów komputerowych tworzących spójne środowisko o nazwie MESWIR i bazujących na modelach zaprezentowanych w rozdziałach 1 i 2. Zespół programów MESWIR a zwłaszcza program NLDW do analizy dynamiki w zakresie nieliniowym stanowią podstawowe narzędzia badawcze wykorzystywane w niniejszej monografii. Tego typu narzędzia umożliwiają zaawansowane aplikacje w diagnostyce różnych maszyn wirnikowych, a zwłaszcza dużych obiektów energetycznych takich jak turbozespoły dużej mocy. Możliwe bowiem staje się modelowanie różnego rodzaju defektów w pracy tych obiektów, a następnie analiza ich symptomów na podstawie nieeliptycznych kształtów trajektorii i widm drgań. Nieeliptyczne i niesinusoidalne przebiegi przemieszczeń dynamicznych wybranych węzłów układu kryją w sobie różnego rodzaju defekty, a ich analiza za pomocą widm drgań umożliwia budowę katalogów relacji diagnostycznych i tym samym "trenowanie" różnego rodzaju układów adaptacyjnych stosowanych przy bardzo już zaawansowanych systemach nadzoru i diagnostyki wykorzystujących np. elementy sztucznej inteligencji. Zaprezentowane zostaną też możliwe do zamodelowania klasy defektów typowe dla maszyn wirnikowych.
Przedstawimy również przykłady weryfikacji eksperymentalnej programów tworzących środowisko MESWIR. Badania weryfikacyjne przeprowadzone zostały zarówno w skali laboratoryjnej na unikalnym, wielkogabarytowym stanowisku badawczym jak i na obiektach rzeczywistych, takich jak turbozespoły energetyczne o mocy 200 MW. Wykorzystany tu został system diagnostyczny DT-200 zainstalowany na jednym z krajowych bloków energetycznych. System ten dostarczył wielu cennych danych eksperymentalnych niezbędnych dla procesu weryfikacji opracowanych narzędzi badawczych. Zwrócona została uwaga na fakt, iż w przypadku dużych maszyn energetycznych, tzw. weryfikacja ilościowa - typowa w badaniach laboratoryjnych - jest praktycznie niemożliwa, z uwagi na trudności w pozyskaniu wielu danych do obliczeń. Pozostaje nam wówczas do dyspozycji jedynie weryfikacja jakościowa realizowana drogą obliczeń parametrycznych i poprzez procedurę "strojenia modelu".
Przedstawimy również przykład weryfikacji modelu na stanowisku badawczym po przekroczeniu przez układ granicy stabilności, a więc w warunkach występowania wirów i "bicia" olejowego w łożyskach ślizgowych. Tego typu badania eksperymentalne prowadzone są niezwykle rzadko z uwagi bezpieczeństwo obsługi.

Rozdział III (plik pdf 4,5)